تپش قلب ناشی از اضطراب؛ علت، روش‌های کنترل و درمان
در این مقاله بررسی می‌کنیم که ارتباط تپش قلب و اضطراب چیست و چگونه استرس بر سلامت قلب، تاثیر می‌گذارد. همچنین به بررسی روش‌های درمان تپش قلب ناشی از اضطراب می‌پردازیم.
یکی از دلایل تپش قلب، اضطراب و تنش‌های عصبی به شمار می‌رود. تپش قلب به‌صورت احساس لرزش یا ضربان غیرعادی در قفسه سینه توصیف میشود. این تپش‌ها معمولا کوتاه‌مدت بوده و به قلب یا سلامت کلی بدن آسیبی نمی‌زنند. بااین‌حال تپش‌های طولانی‌مدت ممکن است نیاز به بررسی و معاینه توسط پزشک داشته باشند.
Anxiety causes mental and physical responses to stressful situations, including heart palpitations. When a person feels anxious, this activates a fight or flight response, which increases their heart rate.
اضطراب باعث بروز واکنش‌های ذهنی و جسمی از جمله تپش قلب در برابر شرایط استرس‌زا میشود. با افزایش احساس اضطراب در فرد، حالت پاسخ «جنگ یا گریز»، فعال میشود؛ درنتیجه ضربان قلب افزایش می‌یابد.
(منبع)
تپش قلب ناشی از اضطراب چیست؟
انجمن سلامت زنان (OWH) توضیح می‌دهد که اضطراب یک واکنش طبیعی به استرس است؛ مکانیسمی مقابله‌ای در بدن که برای هوشیار نگه داشتن فرد در شرایط چالش برانگیز فعال میشود.
در اختلالات اضطرابی، بدن بیش از حد به استرس واکنش نشان می‌دهد و فرد ممکن است احساس نگرانی یا وحشت مداوم داشته باشد یا حتی حملات ناگهانی اضطراب را بدون هشدار تجربه کند.
چه زمانی باید به اورژانس مراجعه کنم؟
- درد یا ناراحتی در قفسه سینه
- مشکل در تنفس، تنگی نفس یا مشکلات دیگر تنفسی
- سرگیجه یا گیجی
- از دست دادن هوشیاری یا غش کردن
- تورم شدید در اندام‌ها، به‌ویژه در پاها، مچ و قوزک‌ها
- خستگی غیرمعمول یا ناگهانی و شدید
چه زمانی باید نگران تپش قلب باشم؟
اگر تپش قلب همراه با درد قفسه سینه، مشکل در تنفس، سرگیجه یا گیجی بود، باید به پزشک مراجعه کنید. تپش قلبی که ناشی از اضطراب نباشد، به دلایل زیر ایجاد میشود:
- مشکلات ریتم قلب (آریتمی) مانند فیبریلاسیون دهلیزی
- میوکاردیت یعنی التهاب عضله قلب به دلیل عفونت ویروسی
- مشکلات تیروئید، از جمله پرکاری تیروئید
- مشکلات ساختاری قلب، مانند بیماری دریچه‌ای قلب
Although heart palpitations can be alarming, most aren’t dangerous. They usually go away within a few minutes — after the stressful situation passes. Heart palpitations from anxiety tend to start suddenly and end quickly.
اگرچه تپش قلب می‌تواند نگران‌کننده باشد، اما بیشتر آنها خطرناک نیستند. آنها معمولاً ظرف چند دقیقه – پس از رفع موقعیت استرس‌زا – از بین می‌روند. تپش قلب ناشی از اضطراب معمولاً ناگهان شروع میشود و به سرعت پایان می‌یابد.
علائم تپش قلب ناشی از اضطراب چیست؟
علائم تپش قلب ناشی از استرس شامل موارد زیر است:
- لرزیدن: گاهی قلب شما طوری به نظر می‌رسد که انگار در حال چرخیدن است.
- ضربان نامنظم: در شرایطی که تپش قلب دارید، احتمالا احساس می‌کنید که قلبتان ضربانی را جا می‌اندازد یا خارج از ریتم طبیعی می‌زند. همچنین ممکن است احساس کنید قلبتان برای یک یا دو ثانیه نمی‌زند.
- کوبیدن: هنگام تپش قلب، قلب شما به‌طور شدید و محکم می‌تپد. برخی افراد می‌گویند که حتی می‌توانند ضربان قلب خود را در گوش‌هایشان احساس کنند.
اضطراب چگونه باعث تپش قلب میشود؟
اضطراب سیستم عصبی خودمختار بدن را فعال می‌کند. اختلال در این سیستم منجر به ایجاد مشکلاتی در بخش‌های زیر میشود:
- تنفس
- هضم
- ضربان قلب
با فعالیت شدن پاسخ «جنگ یا گریز»، علاوه‌بر تپش قلب، ممکن است علائم زیر را نیز تجربه کنید:
- خستگی
- مشکلات گوارشی مانند نفخ و اسهال
- تنفس سریع
- تعریق
- انقباض عضلات
- لرزش بدن
تپش قلب ناشی از اضطراب چگونه تشخیص داده میشود؟
برای تشخیص نوع تپش قلب، پزشک بررسی می‌کند که آیا الگوها یا شرایط مشخصی در وقوع تپش قلب‌ها وجود دارد یا خیر. همچنین پزشک به صدای قلب شما گوش می‌دهد تا وجود سوفل یا صداهای غیرطبیعی دیگر را بررسی کند. علاوه‌بر این موارد، پزشک سوال‌هایی را به شرح زیر نیز از بیمار می‌پرسد.
- چه داروهایی که مصرف می‌کنید؟
- چه غذایی می‌خورید؟
- میزان مصرف الکل و کافئین شما چقدر است؟
- آیا بیماری زمینه‌ای دارید؟
- چه علائمی را هنگام تپش قلب تجربه می‌کنید؟
در مواردی، پزشک ممکن است آزمایش‌های بیشتری از بیمار درخواست کند. این آزمایش‌ها شامل آزمایش خون (مانند شمارش کامل خون یا CBC) برای بررسی کم‌خونی یا کمبود پتاسیم (هیپوکالمی) میشود. همچنین پزشک احتمال داشتن مشکلات تیروئید یا سایر بیماری‌های ایجادکننده تپش قلب را بررسی می‌کند. درنهایت گرفتن نوار قلب (الکتروکاردیوگرام) یا دستگاه مانیتور نیز برای بررسی بیماری‌های قلبی انجام میشود.
ٰتپش قلب ناشی از اضطراب چگونه درمان میشود؟
در ادامه به بررسی روش‌های درمان تپش قلب ناشی از اضطراب می‌پردازیم.
- تجویز درمان‌های مکمل: روش‌هایی مانند بیوفیدبک، ماساژ درمانی و تکنیک‌های دیگر برای مدیریت استرس و اضطراب موثرند.
- تجویز داروها: داروهای ضد اضطراب (آنکسیولیتیک‌ها) و ضد افسردگی برای برخی افراد موثر هستند تا تپش قلب برطرف شود. همچنین پزشک ممکن است داروهایی را برای مدیریت اضطراب در شرایط خاص، مانند هنگام پرواز یا سخنرانی در جمع، توصیه کند. توجه داشته باشید که برخی از این داروها اعتیادآورند؛ بنابراین برای کاهش اضطراب نباید هیچ دارویی را سرخود استفاده کنید.
- روان‌درمانی: درمان شناختی رفتاری (CBT) به شما کمک می‌کند تا الگوهای فکری خود را شناسایی و تغییر دهید. روانشناس فرد را برای دریافت دارو به روانپزشک ارجاع خواهد داد. (در صورت نیاز به مصرف دارو به منظور کاهش اضطراب)
چطور تپش قلب ناشی از اضطراب را متوقف کنیم؟
تپش قلب ایجادشده بر اثر اضطراب را می‌توان با استفاده از روش‌های زیر متوقف کرد یا کاهش داد.
- مقابله با شرایط استرس‌زا
- استفاده از چند تنفس دیافراگمی
- تنفس لب‌های جمع شده
- داشتن خواب کافی
- داشتن فعالیت بدنی منظم
- انجام مدیتیشن، یوگا و تایچی (تایچی تمرینی برای آرام‌سازی ذهن و بدن است.)
آیا می‌توان از تپش قلب ناشی از اضطراب پیشگیری کرد؟
دوری از شرایط استرس‌زا در بیشتر موارد، اجتناب‌ناپذیر است؛ بنابراین نمی‌توانید به‌طور کامل از تپش قلب ناشی از اضطراب جلوگیری کنید؛ بااین‌حال می‌توانید تعداد دفعات وقوع و شدت آن را کاهش دهید.
برای پیشگیری از تپش قلب ناشی از استرس باید ابتدا به عوامل محرک خود توجه کنید. این عوامل در افراد مختلف، متفاوت است؛ برای مثال حضور در جمع، سوار شدن به هواپیما یا پاسخ دادن به تلفن منجر به افزایش استرس در برخی از افراد میشود.
با توجه به عوامل ایجادکننده استرس، برنامه‌ای برای کاهش اضطراب در این موقعیت‌ها طراحی کنید. تکنیک‌های آرام‌سازی، دارو درمانی و روان‌درمانی به پیشگیری از وقوع مجدد تپش قلب کمک می‌کنند.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنم؟
اگر دچار تپش قلب ناشی از اضطراب هستید که برای ساعت‌ها ادامه دارد یا مانع از انجام عادی کارهای روزانه‌تان میشود، باید به پزشک مراجعه کنید. حتی اگر تپش قلب بدون وجود عامل تحریک‌کننده مانند اضطراب ایجاد شد باز هم به پزشک متخصص قلب مراجعه کنید.
تپش قلب همیشه به دنبال مشکلات جدی ایجاد نمی‌شود. این مشکل ممکن است به علت ساده‌تری مانند عوارض جانبی دارو باشد که با تغییر دارو یا دوز آن برطرف میشود.
چه سوالاتی باید از پزشک بپرسم؟
سؤالاتی که می‌توانید از پزشک خود بپرسید شامل موارد زیر است:
- تکنیک‌های افرایش آرامش چیست؟
- چه تغییراتی در زندگی منجر به کاهش اضطراب من میشود؟
- روزانه چه مقدار قند و کافئین مصرف کنم؟
توصیه‌ای از تیم دارو دات کام
سلامت جسمی و روانی، به یکدیگر وابسته هستند. ازاین‌رو اضطراب ممکن است تاثیر منفی بر سلامت عاطفی و جسمی شما بگذارد. تغییرات ضربان قلب فقط بخشی از علائم جسمی استرس به شمار می‌رود.
بهتر است به استرس‌ها و عوامل محرک اضطراب در زندگی روزمره خود توجه داشته باشید. تمرین‌هایی مانند مدیتیشن، تنفس عمیق و فعالیت‌های جامع دیگر نیز برای کنترل استرس مفید است. برای بررسی دقیق علت تپش قلب حتما به پزشک مراجعه کنید.
